رقص
س 1167: آيا رقص محلي در عروسيها جايز است؟ شرکت در اين مجالس چه حکمي دارد؟
اگر رقص بگونهاي باشد که باعث تحريک شهوت شده ويا مستلزم فعل حرام يا ترتّب مفسدهاي باشد، جايز نيست و شرکت در مجالس رقص هم اگر به عنوان تأييد کار حرام ديگران محسوب شود و يا مستلزم کار حراميباشد جايز نيست و در غير اين صورت اشکال ندارد.
س 1168: رقص در مجالس زنانه بدون آهنگ موسيقي حرام است يا حلال؟ و در صورتي که حرام باشد، آيا ترک مجلس بر شرکت کنندگان واجب است؟
رقص بطور کلي اگر بگونهاي باشد که شهوت را تحريک کند و يا مستلزم کار حرام و ياترتّب مفسدهاي باشد، حرام است و تَرک آن مجلس به عنوان اعتراض بر کار حرام، چنانچه مصداق نهي از منکر محسوب شود، واجب است.
س 1169: رقص محلي مرد براي مرد و زن براي زن و يا مرد در بين زنان و زن در بين مردان، چه حکمي دارد؟
اگر بگونهاي باشد که شهوت را تحريک کند و يا مستلزم فعل حرام يا ترتّب مفسدهاي باشد و يا زن در بين مردان بيگانه برقصد، حرام است.
س 1170: رقص دستهجمعي مردان چه حکمي دارد؟ مشاهده رقص دختران خردسال از تلويزيون و غير آن چه حکمي دارد؟
اگر رقص بگونهاي باشد که موجب تحريک شهوت شود و يا مستلزم کار حراميباشد، حرام است، ولي اگر نگاه کردن به آن باعث تأييد، فرد گناهکار و تجّري او و ترتّب فساد نشود، اشکال ندارد.
س 1171: رقص مرد براي مرد و زن براي زن چه حکمي دارد؟ اگر رفتن به عروسي بخاطر احترام به عادتهاي اجتماعي باشد آيا به علت احتمال وجود رقص اشکال شرعي دارد؟
بطور کلي اگر رقص بگونهاي باشد که منجر به تحريک شهوت شود يا مستلزم فعل حرام يا ترتّب مفسدهاي باشد، حرام است. ولي اصل شرکت در عروسيهايي که احتمال رقص در آنها وجود دارد تا زماني که به عنوان تأييد، مرتکب کار حرام محسوب نشود و موجب ابتلا به حرام هم نشود، اشکال ندارد.
س 1172: آيا رقص زن براي شوهرش يا مرد براي همسرش حرام است؟
اگر رقص زن براي شوهرش يا برعکس، همراه ارتکاب حرامي نباشد، اشکال ندارد.
س 1173: آيا رقصيدن در جشن عروسي فرزندان جايز است هر چند توسط پدران يا مادران در مجالس عروسي فرزندانشان باشد؟
اگر از نوع رقص حرام باشد، حرام است. هر چند توسط پدران و مادران در مجالس عروسي فرزندانشان باشد.
س 1174: زن شوهرداري در عروسيها بدون اطلاع شوهرش در برابر بيگانگان ميرقصد و اين عمل را چندين بار تکرار کرده و امر به معروف و نهي از منکر شوهرش در او اثر نميکند، تکليف چيست؟
رقص زن در برابر بيگانگان مطلقا حرام است و خارج شدن از منزل بدون اجازه شوهر هم فينفسه حرام است و موجب نشوز و محروميت از استحقاق نفقه نيز ميگردد.
س 1175: رقص زنان در برابر مردان در مجالس عروسي روستايي که آلات موسيقي در آنها بکار ميرود چه حکمي دارد؟ و تکليف ما دربرابر آن چيست؟
رقص زنان در برابر بيگانگان و همچنين هر رقصي که موجب مفسده و برانگيخته شدن شهوت گردد، حرام است و بکارگيري آلات موسيقي و گوش دادن به آنها هم اگر به صورت لهوي و مطرب باشد، حرام است و وظيفه مکلّفين در اين موارد نهيازمنکر است.
س 1176: رقص کودک مميّز در مجالس زنان يا مردان، اعم از اينکه پسر باشد يا دختر، چه حکمي دارد؟
کودک غيربالغ چه پسر و چه دختر تکليفي ندارد ولي سزاوار نيست افراد بالغ او را تشويق به رقص کنند.
س 1177: ايجاد مراکزي براي آموزش رقص چه حکمي دارد؟
ايجاد مراکز تعليم و ترويج رقص با اهداف نظام اسلامي منافات دارد.
س 1178: رقص مردان در برابر زناني که از محارم آنان هستند و همچنين رقص زنان در برابر مرداني که از محارم آنان هستند، اعم از اينکه سببي باشند يا نسبي، چه حکمي دارد؟
در رقص حرام فرقي بين مرد يا زن نيست و همچنين فرقي نميکند که در برابر محرم باشد يا در برابر نامحرم.
س 1179: آيا مبارزه نمايشي با عصا در عروسيها جايز است؟ اگر همراه آن آلات موسيقي بکار روند چه حکمي دارد؟
اگر به صورت بازي ورزشي تفريحي باشد و در آن خوف خطر بر جان انسان نباشد، فينفسه اشکال ندارد، ولي بکارگيري آلات موسيقي به نحو لهوي و طربآور، به هيچ وجه جايز نيست.
س 1180: �دبکة� چه حکمي دارد؟ (نوعي رقص محلي است که در آن افراد دستها را به هم انداخته و بگونهاي هماهنگ پاهاي خود را همراه با پرش و حرکات بدني به زمين ميکوبند که صداي شديد و منظمي ايجاد ميکند.)
دبکة حکم رقص را دارد. بنابر اين اگر بگونهاي باشد که شهوت را تحريک کند يا همراه با استفاده از آلات لهو و بصورت لهوي باشد و يا فسادي بر آن مترتّب شود، حرام است و در غير اين صورت اشکال ندارد.
دست زدن
س 1181: آيا دست زدن براي زنان در مجالس شادي زنانه مانند ولادتها وعروسيها جايز است؟ و بر فرض جواز اگر، صداي آن به بيرون از مجلس برود بطوريکه به گوش مردان بيگانه برسد، چه حکمي دارد؟
دست زدن به نحو متعارف اگر مفسدهاي بر آن مترتب نشود، اشکال ندارد حتّي اگر اجنبي صداي آن را بشنود.
س 1182: دست زدن همراه با شادي و خواندن و ذکر صلوات بر پيامبر اکرم و آل او�صلوات الله عليهم اجمعين� در جشنهايي که به مناسبت ايام ولادت ائمه معصومين �صلوات الله عليهم اجمعين� و اعياد وحدت و مبعث برگزار ميشود چه حکمي دارد؟ اگر اين جشنها در مکانهاي عبادت مانند مسجد و نمازخانههاي ادارات و مؤسسات دولتي و يا حسينيهها برگزار شوند، حکم آنها چيست؟
بطورکلي کفزدن فينفسه به نحو متعارف در جشنهاي اعياد يا براي تشويق و تائيد و مانند آن اشکال ندارد ولي بهتر است فضاي مجالس ديني بخصوص مراسمي که در مساجد و حسينيهها و نمازخانهها برگزار ميشود، به ذکر صلوات و تکبير معطّر گردد تا انسان به ثواب آنها برسد.
فيلم و عکس نامحرم
س 1183: نگاه کردن به تصوير زن نامحرم و بدون پوشش چه حکمي دارد؟ نگاه کردن به صورت زن در تلويزيون چه حکمي دارد؟ آيا بين زن مسلمان و غيرمسلمان و بين پخش آن بطور مستقيم و يا غير مستقيم تفاوتي وجود دارد؟
نگاه کردن به تصوير زن نامحرم، حکم نگاه کردن به خود زن نامحرم را ندارد، بنابراين اگر نگاه از روي لذّت نبوده و خوف افتادن به گناه نباشد و تصوير هم متعلّق به زن مسلماني که بيننده آن را ميشناسد نباشد، اشکال ندارد و بنابر احتياط واجب نبايد به تصوير زن نامحرم که بطور مستقيم از تلويزيون پخش ميشود، نگاه کرد ولي در پخش غيرمستقيم تلويزيوني اگر ريبة و خوف افتادن به گناه نباشد، نگاه کردن اشکال ندارد.
س 1184: مشاهده برنامههاي تلويزيوني که از ماهواره دريافت ميشوند، چه حکمي دارد؟ اگر ساکنان استانهاي مجاور دولتهاي خليج فارس برنامههاي تلويزيوني آن دولتها را مشاهده کنند، حکم آن چيست؟
از آنجا که برنامههايي که توسط ماهوارههاي غربي پخش ميشوند و همچنين برنامههاي تلويزيوني بيشتر دولتهاي مجاور، دربردارنده آموزش افکار گمراهکننده و تحريف حقايق و لهو و فساد هستند و غالبا مشاهده آنها باعث گمراهي و فساد و ارتکاب کارهاي حرام ميگردد، بنابر اين دريافت و ديدن آنها جايز نيست.
س 1185: آيا ديدن يا شنيدن برنامههاي طنز از راديو و تلويزيون اشکال دارد؟
گوش دادن به برنامههاي طنز و نمايشهاي فکاهي و ديدن آنها اشکال ندارد مگر آن که مستلزم اهانت به مؤمني باشد.
س 1186: هنگام جشن عروسي چند عکس از من گرفته شد که در آنها حجاب کامل نداشتم، اين عکسها در حال حاضر نزد دوستان و اقوام من هستند. آيا جمعآوري آنها بر من واجب است؟
اگر وجود عکسها نزد ديگران مفسدهاي ندارد و يا برفرض ترتّب مفسده، شما در دادن عکسها به ديگران نقشي نداشتهايد يا جمعکردن آنها از ديگران براي شما مشقّت دارد، تکليفي در اين باره نداريد.
س 1187: آيا بوسيدن تصاوير امام �قدس سره� و شهدا براي ما زنان از اين جهت که به ما نامحرم هستند، اشکال دارد؟
به طور کلي تصوير شخص حکم خود او را ندارد. لذا بوسيدن تصوير به عنوان احترام و تبرک جستن و اظهار محبت در صورتي که قصد ريبة و خوف افتادن به گناه نباشد، اشکال ندارد.
س 1188: آيا ديدن تصاوير زنان برهنه و نيمه برهنه در فيلمهاي سينمايي و غير آن، در صورتي که آنان را نشناسيم، جايز است؟
نگاهکردن به فيلمها و تصاوير، حکم نگاهکردن به اجنبي را ندارد و در صورتي که از روي شهوت و ريبة نباشد و مفسدهاي هم بر آن مترتب نشود، شرعا اشکال ندارد ولي با توجه به اينکه ديدن تصوير برهنهاي که شهوت برانگيز است، غالبا از روي شهوت بوده و به همين دليل مقدمه ارتکاب گناه ميباشد، بنابراين ديدن آنها حرام است.
س 1189: آيا جايز است زن در جشنهاي عروسي بدون اجازه شوهرش عکس بيندازد؟ و برفرض جواز، آيا مراعات حجاب کامل در آن واجب است؟
اصل عکس گرفتن منوط به اجازه شوهر نيست ولي اگر احتمال بدهد که اجنبي عکس او را ببيند و عدم رعايت حجاب کامل منجر به مفسدهاي شود، مراعات آن واجب است.
س 1190: آيا براي زنان، ديدن کشتي مردان جايز است؟
اگر مشاهده آن باحضور در ميدان کشتي و بطور مستقيم باشد و يا آن را بطور زنده و مستقيم از تلويزيون ببينند و يا به قصد لذت و ريبة بوده و يا در آن خوف ارتکاب گناه و فساد وجود داشته باشد، جايز نيست و در غير اين صورت اشکال ندارد.
س 1191: اگر عروس در شب جشن عروسي روپوش روشن و نازکي برسرش بيندازد، آيا جايز است مرد اجنبي از او عکس بگيرد؟
اگر مستلزم نگاه حرام به زن اجنبي باشد جايز نيست، وگرنه اشکال ندارد.
س 1192: گرفتن عکس زن غيرمحجّبه در بين محارمش چه حکمي دارد؟ اگر احتمال داده شود که مرد اجنبي آن عکسها را هنگام ظاهر کردن ببيند، حکم آن چيست؟
اگر عکاسي که به او نگاه ميکند و عکس وي را ميگيرد، از محارم او باشد، عکس گرفتن از او اشکال ندارد و ظاهر کردن آن هم نزد عکاسي که او را نميشناسد اشکال ندارد.
س 1193: بعضي از جوانان به تصاوير مستهجن نگاه ميکنند و براي کار خود توجيهات ساختگي ارائه ميدهند، حکم آن چيست؟ و اگر ديدن اين تصاوير مقداري از شهوت انسان را تسکين دهد و در جلوگيري از ارتکاب حرام مؤثر باشد، چه حکمي دارد؟
اگر نگاه کردن به آن تصاوير به قصد ريبة باشد و يا انسان بداند که منجر به تحريک شهوت او ميشود و يا خوف ارتکاب گناه و مفسده باشد، در اينصورت نگاه کردن به آنها حرام است و اين که بخاطر آن انسان به حرام ديگري نميافتد، مجوز ارتکاب فعلي که شرعا حرام است، نميباشد.
س 1194: حضور در جشنهايي که موسيقي در آنها نواخته ميشود و افراد مبادرت به رقص ميکنند، براي فيلمبرداري چه حکمي دارد؟ فيلمبرداري مرد از مجالس مردان و زن از مجالس زنان چه حکمي دارد؟ ظاهر کردن فيلمهاي جشنهاي عروسي توسط مرد، چه آن خانواده را بشناسد و چه آن خانواده را نشناسد، داراي چه حکمي است؟ و همچنين ظاهر کردن آن توسط زن چه حکمي دارد؟ و آيا استفاده از موسيقي در آن فيلمها جايز است؟
حضور در جشنهاي شادي و فيلمبرداري مردان از مجالس مردان و زنان از مجالس زنان در صورتي که مستلزم گوش دادن به غنا يا موسيقي حرام و يا ارتکاب هر عمل حرام ديگري نباشد، اشکال ندارد. ولي فيلمبرداري مردان از مجالس زنان يا زنان از مجالس مردان اگر مستلزم نظر کردن به ريبة يا مفاسد ديگري باشد، جايز نيست و همچنين بکارگيري موسيقي مطرب لهوي که مناسب با مجالس لهو و گناه باشد در فيلمها نيز حرام است.
س 1195: با توجه به کيفيت فيلمها (خارجي يا داخلي) و موسيقي که از تلويزيون جمهوري اسلامي پخش ميشود، ديدن و گوش دادن به آنها چه حکمي دارد؟
اگر افراد شنونده و بيننده تشخيص دهند موسيقي که از راديو و تلويزيون پخش ميشود از نوع موسيقي مطرب لهوي مناسب با مجالس لهو و گناه است و يا ديدن فيلمي که از تلويزيون پخش ميشود، مفسده دارد، ديدن و شنيدنِ آنها براي آنان جايز نيست و مجرّد پخش از راديو و تلويزيون حجّت شرعي براي جواز محسوب نميشود.
س 1196: تهيه و فروش تصاوير منسوب به پيامبر اکرم �صلي الله عليه و آله� و اميرالمومنين و امام حسين�عليهماالسلام� براي نصب آنها در مراکز دولتي چه حکمي دارد؟
اين کار فينفسه از نظر شرعي اشکال ندارد به شرط اينکه مشتمل بر اموري که ازنظر عرف، اهانت و بياحترامي محسوب ميشود نبوده و با شأن آن بزرگان منافات نداشته باشد.
س 1197: خواندن کتابها و اشعار مبتذل که باعث تحريک شهوت ميشوند، چه حکمي دارد؟
بايد از آنها اجتناب شود.
س 1198: تلويزيونها يا کانالهاي پخش مستقيم ماهوارهاي يک سلسله برنامههاي اجتماعي را به نمايش ميگذارند که بيانگر مسائل اجتماعي جامعه غربي است و به ترويج افکار فاسدي از قبيل تشويق به اختلاط زن و مرد و ترويج روابط نامشروع ميپردازند، بطوري که اين برنامهها بعضي از مؤمنين را نيز تحتتأثير قرار داده است. ديدن آنها براي کسي که احتمال تأثيرپذيري او ميرود، چه حکمي دارد؟ آيا اين حکم نسبت به کسي که آن برنامهها را به قصد نقد و بيان نکات منفي آنها و نصيحت مردم به نديدن آنها، ميبيند، تفاوت دارد؟
نگاه به اين برنامهها اگر از روي لذّت بوده و يا خوف تأثيرپذيري و فساد، وجود داشته باشد، جايز نيست. ولي مشاهده به قصد نقد و آگاه کردن مردم از خطرات و نکات منفي آنها براي کسي که اهليّت آن را دارد و مطمئن است که از آن برنامهها تأثير نميپذيرد و به فساد نميافتد، اشکال ندارد، البته اگر مقرّراتي باشد بايد رعايت شود.
س 1199: آيا نگاه کردن به موي گوينده تلويزيون که آرايش کرده و سر و سينهاش پوششي ندارد، جايز است؟
مجرّد نگاه کردن چنانچه از روي لذّت نبوده و خوف ارتکاب حرام و فساد در آن نباشد و به صورت پخش مستقيم هم نباشد، اشکال ندارد.
س 1200: آيا ديدن فيلمهاي شهوتانگيز براي فرد متأهل جايز است؟
اگر ديدن آنها به قصد تحريک شهوت باشد و يا موجب تحريک آن شود، جايز نيست.
س 1201: ديدن فيلمهايي که راه صحيح نزديکي با زن باردار را آموزش ميدهند، براي مردان متأهل، با توجه به اينکه باعث به حرام افتادن آنان نميشود، چه حکمي دارد؟
ديدن اين فيلمها که هميشه بانگاه شهوت برانگيز همراه است، جايز نيست.
س 1202: نظارت کارمندان وزارت ارشاد بر انواع فيلمها و مجلات و نشريات و نوارها براي تشخيص موارد مجاز آنها، با توجه اينکه نظارت، مستلزم مشاهده عيني و گوش دادن به آنهاست، چه حکمي دارد؟
ديدن وگوش دادن به آنها توسط مأمورين نظارت، در مقام انجام وظيفه قانوني به مقدار ضرورت اشکال ندارد، ولي بايد از قصد لذت و ريبة احتراز کنند و واجب است افرادي که براي نظارت و بررسي گمارده ميشوند از جهت فکري و روحي زير نظر و راهنمايي مسئولين باشند.
س 1203: ديدن فيلمهاي ويدئويي که گاهي تصاوير منحرف کنندهاي دارند، به قصد نظارت و حذف بخشهاي فاسد آنها براي ارائه به ديگران چه حکمي دارد؟
ديدن اين فيلمها اگر به منظور اصلاح فيلم و حذف تصاوير فاسد و گمراهکننده آنها باشد اشکال ندارد بشرط اينکه کسي که اقدام به اين کار ميکند مصون از افتادن به حرام باشد.
س 1204: آيا براي زن و شوهر ديدن فيلمهاي ويدئويي جنسي در خانه، جايز است؟ آيا براي فرد مبتلا به قطع نخاع ديدن اين فيلمها به قصد تحريک شهوت و تمکن از نزديکي با همسرش، جايز است؟
برانگيختن شهوت توسط فيلمهاي ويدئويي جنسي جايز نيست.
س 1205: مشاهده پنهاني فيلمها وتصاويري که طبق قانون دولت اسلامي ممنوع هستند، اگر مفسدهاي نداشته باشند، چه حکمي دارد؟ حکم آنها نسبت به زن و شوهرهاي جوان چيست؟
با فرض ممنوع بودن، اشکال دارد.
س 1206: مشاهده فيلمهايي که گاهي در بردارنده اهانت به مقدسات جمهوري اسلامي و مقام معظم رهبري هستند، چه حکمي دارد؟
واجب است از آنها اجتناب شود.
س 1207: ديدن فيلمهاي ايراني که بعد از انقلاب توليد شدهاند و در آنها زنان با حجاب ناقص ظاهر ميشوند و گاهي بدآموزيهايي نيز دارند، چه حکمي دارد؟
اصل مشاهده اين فيلمها اگر به قصد لذت و ريبة نباشد و موجب وقوع در مفسده هم نگردد، فينفسه اشکال ندارد ولي فيلمسازان بايد از تهيه و توليد فيلمهايي که با تعاليم ارزشمند اسلامي منافات دارد، خودداري کنند.
س 1208: توزيع و عرضه فيلمهايي که مورد تأييد وزارت ارشاد هستند، چه حکمي دارد؟ همچنين توزيع نوارهاي موسيقي که مورد تأييد وزارت ارشاد هستند، در دانشگاهها چه حکمي دارد؟
اگر فيلمها يا نوارها به نظر مکلّف عرفا مشتمل برغنا يا موسيقي مطرب و لهوي مناسبِ با مجالس لهو و گناه باشد، توزيع و عرضه آنها و همچنين ديدن و گوش دادن به آنها براي او جايز نيست و مجرّد تأييد بعضي از ادارات مربوطه تا زماني که نظر مکلّف در تشخيص موضوع با نظر تأييدکنندگان مخالف است، دليل شرعي براي جواز محسوب نميشود.
س 1209: خريد و فروش و نگهداري مجلاّت لباسهاي زنانه که عکس زنان اجنبي در آنها وجود دارد و براي انتخاب لباس بکار ميروند، چه حکمي دارد؟
مجرّد وجود عکسهاي زنان اجنبي در اين مجلاّت مانع جواز خريد و فروش و بهرهبرداري از آنها براي انتخاب لباس نيست مگر آن که عکسها، به گونهاي باشد که موجب مفسده شود.
س 1210: آيا خريد و فروش دوربين فيلمبرداري جايز است؟
خريد و فروش دوربين فيلمبرداري تا زماني که به قصد استفاده در امور حرام نباشد، اشکال ندارد.
س 1211: خريد و فروش و اجاره فيلمهاي ويدئويي مبتذل و همچنين ويدئو چه حکمي دارد؟
اگر فيلمها در بردارنده تصاوير زنندهاي که شهوت را تحريک کرده و موجب انحراف و فساد ميشوند و يا مشتمل بر غنا و موسيقي مطرب و لهوي و مناسب با مجالس لهو و گناه باشند، توليد و خريد و فروش و اجاره فيلمها و همچنين اجاره ويدئو براي استفاده از آن در اين امور، جايز نيست.
س 1212: آياگوشدادنبه اخبار و برنامههاي علمي و فرهنگي راديوهاي خارجي جايز است؟
در صورتي که موجب انحراف و فساد نشود، جايز است.
س 1213: آيا خريد و نگهداري و استفاده از دستگاه گيرنده برنامههاي تلويزيوني از ماهواره جايز است؟ و اگر دستگاه گيرنده مجاني به دست انسان برسد چه حکمي دارد؟
دستگاه آنتن ماهوارهاي از اين جهت که صرفا وسيلهاي براي دريافت برنامههاي تلويزيوني است که هم برنامههاي حلال دارد و هم برنامههاي حرام، حکم آلات مشترک را دارد. لذا خريد و فروش و نگهداري آن براي استفاده در امور حرام، حرام است و براي استفادههاي حلال جايز است. ولي چون اين وسيله براي کسي که آن را در اختيار دارد زمينه دريافت برنامههاي حرام را کاملا فراهم ميکند و گاهي نگهداري آن مفاسد ديگري را نيز در بر دارد، خريد و نگهداري آن جايز نيست مگر براي کسي که به خودش مطمئن است که استفاده حرام از آن نميکند و بر تهيه و نگهداري آن در خانهاش مفسدهاي هم مترتّب نميشود. لکن اگر قانوني در اين مورد وجود داشته باشد بايد مراعات گردد.
س 1214: آيا خريد و فروش دستگاه دريافتکننده کانالهاي ماهوارهاي براي گرفتن کانالهاي ماهوارهاي جمهوري اسلامي براي کسي که در خارج از جمهوري اسلامي زندگي ميکند، جايز است؟
دستگاه مذکور هر چند از آلات مشترکي است که قابليت استفاده حلال را دارد ولي چون غالبا از آن بهرهبرداري حرام ميشود و علاوه بر اين بهرهگيري از آن در خانه مفاسد ديگري را هم در بر دارد، بنابراين خريد و استفاده از آن در خانه جايز نيست، مگر براي کسي که اطمينان دارد از آن بهرهبرداري حرام نميکند و نصب آن در خانه نيز مفسده ديگري را دربرندارد.
س 1215: اگر آنتن ماهوارهاي علاوه بر دريافت کانالهاي جمهوري اسلامي، اخبار و بعضي از برنامههاي مفيد کشورهاي خليج و عربي و همه کانالهاي غربي و فاسد را دريافت کند چه حکمي دارد؟
معيار جواز استفاده از اين دستگاه براي گرفتن برنامههاي کانالهاي تلويزيوني، همان است که قبلا گذشت بدون اينکه بين کانالهاي غربي و غير آن تفاوتي وجود داشته باشد.
س 1216: استفاده از آنتن ماهوارهاي براي آگاهي از برنامههاي علمي يا قرآني و مانند آن که از طريق ماهواره توسط دولتهاي غربي يا کشورهاي مجاور خليج فارس و غير آنها پخش ميشوند چه حکمي دارد؟
استفاده از اين دستگاه براي ديدن و شنيدن برنامههاي علمي يا قرآني و مانند آن، هر چند فينفسه مانعي ندارد، ولي به دليل اين که برنامههايي که از طريق ماهواره توسط دولتهاي غربي و بيشتر کشورهاي همسايه پخش ميشوند، غالبا در بردارنده آموزش افکار گمراهکننده و تحريف حقايق و همچنين برنامههاي لهو و فساد هستند و حتّي مشاهده برنامههاي علمي يا قرآن ازطريق آنها موجب وقوع در فساد و ارتکاب حرام ميگردد، بنابر اين شرعا استفاده از آنتنهاي مذکور براي ديدن آن برنامهها حرام است مگر آنکه برنامههاي مفيد علمي يا قرآني محض باشند و مشاهده آنها مستلزم هيچ فساد يا ابتلاء به عمل حرامي نباشد، البته اگر قانوني باشد بايد مراعات شود.
س 1217: شغل ما تعمير دستگاههاي گيرنده برنامههاي راديو و تلويزيوني است، در اين اواخر مراجعات زيادي براي نصب قطعات و تعمير آنتنهاي ماهوارهاي صورت ميگيرد، تکليف ما در اين باره چيست؟ خريد و فروش قطعات آنها چه حکمي دارد؟
اگر از اين دستگاه براي امور حرام استفاده شود که غالبا همينطور است و يا شما علم داشته باشيد به اينکه کسي که قصد تهيه آنتن ماهوارهاي را دارد، براي امور حرام از آن استفاده ميکند، خريد و فروش و نصب قطعات و راهاندازي و تعمير و فروش قطعات آن جايز نيست.
تئاتر و سينما
س 1218: آيا در صورت لزوم، استفاده از لباس رسمي علماي دين و قضات در فيلمهاي سينمايي جايز است؟ آيا تدوين و توليد فيلمهاي سينمايي با صبغه ديني و عرفاني راجع به علماي گذشته يا معاصر با حفظ احترام آنان و حرمت اسلام و بدون اسائه ادب و بي احترامي به آنان جايز است يا خير؟ بخصوص با توجه به اينکه هدف، ارائه ارزشهاي والا و عميق ترسيم شده توسط دين حنيف اسلام و بيان مفهوم عرفان و فرهنگ اصيلي که امتياز امت اسلامي ما محسوب ميشود و همچنين مقابله با فرهنگ مبتذل دشمن ميباشد و بيان آنها با زبان سينما جذابيت و تأثير زيادي بخصوص بر نسل جوان دارد؟
باتوجه به اينکه سينما وسيلهاي براي آگاهي و تبليغ است، بنابر اين به تصويرکشيدن و ارائه هر چيزي که ممکن است از آن براي رشد فکري جوانان و غير آنان و ارتقاي آگاهي و ترويج فرهنگ اسلامي استفاده شود، اشکال ندارد. يکي از اين راهها معرفي شخصيت عالمان دين و زندگي اختصاصي آنان و همچنين ساير دانشمندان و صاحب منصبان و زندگي خصوصي آنان است، ولي رعايت شئونات اختصاصي و احترام آنان و همچنين حريم زندگي خصوصي آنان واجب است و همچنين نبايد از آن براي ارائه مفاهيم منافي با اسلام استفاده شود.
س 1219: ما تصميم به ساخت يک فيلم داستاني و حماسي گرفتهايم که حادثه جاويد کربلا را ترسيم نموده و اهداف بزرگي را که امام حسين�عليه السلام� بخاطر آنها به شهادت رسيد، بيان کند، با توجه به اينکه شخصيت امام حسين �عليه السلام� در اين فيلم به صورت يک فرد عادي و قابل رؤيت با چشم نشان داده نشده بلکه درتمامي مراحل فيلمبرداري و توليد و نورپردازي به صورت يک شخصيت نوراني نشان داده شده است، آيا ساخت اين فيلم و نشان دادن شخصيت امام حسين �عليه السلام� با اين کيفيت جايز است؟
اگر فيلم بر اساس منابع مستند و با حفظ قداست موضوع و مراعات مقام و منزلت والاي امام حسين �عليه السلام� و اصحاب و اهل بيت گرامي او �سلامالله عليهم اجمعين� ساخته شود، اشکال ندارد، ولي چون حفظ قداست موضوع چنانکه شايسته آن است و حفظ حرمت سيدالشهدا و اصحاب او �سلام الله عليهم اجمعين� بسيار مشکل است بنابر اين بايد در اين زمينه احتياط شود.
س 1220: پوشيدن لباس زنانه توسط مردان و برعکس، براي بازي در تئاتر و سينما چه حکمي دارد؟ تقليد صداي مردان توسط زنان و برعکس چه حکمي دارد؟
پوشيدن لباس جنس مخالف و تقليد صداي او هنگام بازيگري و بيان خصوصيات يک شخص حقيقي، اگر سبب فساد نگردد، بعيد نيست که جايز باشد.
س 1221: استفاده زنان از انواع کرم و لوازم آرايش در تئاترها و نمايشهايي که توسط مردان هم ديده ميشوند، چه حکمي دارد؟
اگر آرايش توسط خود آنان يا زنان و يا يکي از محارم ايشان صورت بگيرد و فسادي هم بر آن مترتّب نشود، اشکال ندارد و در غير اين صورت جايز نيست. البته صورت آرايش شده بايد از نامحرم پوشانده شود.
نقاشي و مجسمه سازي
س 1222: ساخت عروسک و مجسمه و نقاشي و ترسيم چهره موجودات زنده اعم از گياهان، حيوانات و انسان چه حکمي دارد؟ خريد و فروش و نگهداري و ارائه آنها در نمايشگاه چه حکمي دارد؟
ساخت مجسمه و نقاشي و ترسيم موجودات بيروح اشکال ندارد و همچنين نقاشي و ترسيم چهره موجودات ذي روح، اگر بدون برجستگي باشد و يا مجسمه آنها که به صورت غير کامل باشد، اشکال ندارد، ولي ساخت مجسمه انسان يا ساير حيوانات به صورت کامل اشکال دارد. امّا خريد و فروش و نگهداري نقاشي و مجسمه جايز است و ارائه آنها در نمايشگاه هم اشکال ندارد.
س 1223: در روش تحصيلي جديد، درسي با عنوان اعتماد به نفس وجود دارد که بخشي از آن مخصوص مجسمه سازي است، بعضي از معلمان به دانش آموزان دستور ساخت عروسک يا مجسمه سگ يا خرگوش و امثال آن را از پارچه يا چيز ديگري به عنوان صنايع دستي ميدهند، حکم ساخت اشياء مذکور چيست؟ امر معلمان به دانشآموزان راجع به ساخت آنها چه حکمي دارد؟ آيا کامل بودن يا نبودن اجزاي آنها در حکم تأثير دارد؟
اگر به نظر عرف به عنوان مجسمه حيواني که اجزاي آن کامل است، محسوب نشود و يا دانش آموزان به سن تکليف نرسيده باشند، اشکال ندارد.
س 1224: ترسيم و نقاشي قصههاي قرآني توسط کودکان و نوجوانان چه حکمي دارد؟ مثل اينکه از کودکان خواسته شود که بطور مثال قصه اصحاب فيل يا شکافته شدن دريا براي حضرت موسي �عليه السلام� و غير آنها را رسم کنند؟
اين کار فينفسه اشکال ندارد ولي بايد بر اساس متن حقايق و وقايع باشد و از بيان امور مخالف واقع و يا اموري که موجب هتک حرمت هستند، اجتناب شود.
س 1225: آيا ساخت عروسک و يا مجسمه موجودات ذي روح اعم از انسان يا غير آن به وسيله دستگاه مخصوص آن جايز است؟
اگر ساخت مجسمه بوسيله دستگاه، مستند به فعل مستقيم انسان نباشد، اشکال ندارد در غير اين صورت اشکال دارد.
س 1226: ساخت زيور آلات بصورت مجسمه چه حکمي دارد و آيا موادّي که مجسمهها از آنها ساخته ميشوند، در حکم به حرمت تأثير دارند؟
ساخت مجسمه موجودات ذي روح در صورتي که مجسمه کامل بوده و يک نفر آن را بسازد اشکال دارد و دراين مورد فرقي بين موادي که مجسمه از آنها ساخته ميشود وجود ندارد و همچنين تفاوت نميکند که براي زينت بکار ميروند يا براي غير آن.
س 1227: آيا بازگرداندن اعضاي عروسک مانند دست و پا و سر، مشمول حکم حرمت مجسمهسازي است؟ و مجسمه سازي بر آن صدق ميکند؟
مجرّد ساخت اعضا يا بازگرداندن آنها، ساخت مجسمه محسوب نميشود و بنابراين اشکال ندارد، بله، متصل کردن اعضا تا تکميل شکل حيوان ذي روح اعم از انسان و غير آن، عمل مجسمه سازي محسوب ميشود.
س 1228: عمل خالکوبي که نزد بعضي از مردم متعارف است و به اين طريق عکسهايي بر روي بدن کشيده ميشود بطوري که ثابت باقي مانده و از بين نميروند، چه حکمي دارد؟ آيا مانع از صحت وضو يا غسل ميشود؟
خالکوبي حرام نيست و اثري که از آن در زير پوست باقي ميماند مانع از رسيدن آب نيست و وضو و غسل با آن صحيح است.
س 1229: زن و شوهري از نقاشان معروف هستند و کار آنان ترميم و بازسازي تابلوهاي هنري است، بسياري از آن تابلوها جامعه مسيحي را نشان ميدهند و در بعضي از آنها شکل صليب و حضرت مريم�عليهاالسلام� و حضرت مسيح �عليه السلام� وجود دارد و صاحبان مؤسسات و شرکتها و برخي افراد از طرف کليساها بعد از آنکه بر اثر قدمت يا غير آن مقداري از آن تابلوها از بين رفته، براي مرمّت و اصلاح تابلوها به آنها رجوع ميکنند، با توجه به اينکه بيشتر تابلوها به همين صورت هستند و مرمّت تابلو تنها شغل آنان است که با آن زندگي ميکنند و به تعاليم دين حنيف اسلام هم پايبند هستند آيا ترميم آن تابلوها و استفاده از اجرتي که براي اين کار ميگيرند، جايز است؟
مجرّد مرمّت و بازسازي تابلوهاي هنري اشکال ندارد حتّي اگر جامعه مسيحي را توصيف کند و يا مشتمل بر نقش حضرت مسيح �عليه السلام� و يا حضرت مريم �عليها السلام� باشد و اجرت گرفتن در برابر آن هم اشکال ندارد و همچنين اتخاذ اين کار به عنوان شغل و زندگي با درآمد آن هم بدون اشکال است مگر آنکه ترويج باطل و گمراهي و يا مستلزم مفاسد ديگري باشد.
سحر و شعبده و احضار ارواح و جنّ
س 1230: يادگرفتن و ياددادن و ديدن شعبده و اقدام به بازيهايي که همراه با تردستي هستند، چه حکمي دارد؟
ياددادن و يادگرفتن شعبده حرام است، ولي بازيهايي که همراه با سرعت حرکت و تردستي هستند و از انواع شعبده محسوب نميشوند، اشکال ندارد.
س 1231: آيا آموختن علم جفر و رمل و زيجها و علوم ديگري که از امور غيبي خبر ميدهند، جايز است؟
آنچه از اين علوم در حال حاضر نزد مردم است، غالبا تا اين حد که موجب يقين و اطمينان به کشف امور غيبي و خبردادن از آنها شوند، قابل اعتماد نيستند، ولي آموختن علومي مانند جفر و رمل بطور صحيح اشکال ندارد به شرطي که مفسدهاي بر آنها مترتّب نشود.
س 1232: آيا ياد گرفتن سحر و عمل به آن جايز است؟ و آيا احضار ارواح و ملائکه و جن جايز است؟
علم سحر و يادگرفتن آن حرام است مگر آنکه به منظور غرض عقلائي و مشروع باشد وامّا احضار ارواح و ملائکه و جن، برحسب اختلاف موارد و وسائل و اغراض، احکام مختلفي دارد.
س 1233: مراجعه مؤمنين به بعضي از کساني که از طريق تسخير ارواح و جن اقدام به معالجه ميکنند، با توجه به اينکه يقين دارند که آنها فقط کار خير انجام ميدهند چه حکمي دارد؟
اين کار فينفسه اشکال ندارد، مشروط بر اينکه از راههايي که شرعا حلال هستند، اقدام شود.
س 1234: آيا فالگيري از طريق سنگريزه و کسب درآمد با آن جايز است؟
اخبار به کذب جايز نيست.
هيپنوتيزم
س 1235: آيا هيپنوتيزم جايز است؟
اگر به منظور غرض عقلائي و بارضايت کسي که ميخواهد هيپنوتيزم شود صورت بگيرد و همراه با کار حرامي هم نباشد، اشکال ندارد.
س 1236: عدّهاي نه به قصد درمان بلکه به منظور نشان دادن قدرت روحي انسان مبادرت به هيپنوتيزم ميکنند، آيا اين عمل جايز است؟ آيا افرادي که در اين زمينه صاحب تجربه هستند ولي متخصّص آن نيستند، جايز است اقدام به اين کار کنند؟
بطور کلي يادگيري هيپنوتيزم و استفاده از آن به غرض عقلائي حلال و قابل ملاحظه اشکال ندارد به شرط اينکه با رضايت و موافقت کسي باشد که ميخواهد به خواب مصنوعي برود و ضرر معتنابهي هم براي او نداشته باشد.
بخت آزمايي
س 1237: خريد و فروش بليطهاي بختآزمايي و جايزهاي که مکلّف ميبرد، چه حکمي دارد؟
خريد و فروش بليطهاي بخت آزمايي صحيح نيست و شخصي که جايزه را بردهاست، مالک آن نميشود و حق دريافت آن را ندارد.
س 1238: تهيه اوراقي که به نام ارمغان بهزيستي بين مردم منتشر ميشود و پرداخت پول براي آنها و شرکت در قرعهکشي اين برگهها، چه حکميدارد؟
توزيع و نشر اوراق جمعآوري تبرّعات از مردم براي صرف آن در امور خيريّه و تشويق و ترغيب متبرّعين با قيد قرعه منع شرعي ندارد و همچنين پرداخت وجه براي تهيّه اين اوراق به قصد شرکت در امور خير، مانعي ندارد.
س 1239: شخصي ماشيني دارد که آن را در معرض بخت آزمايي قرار داده است، به اين صورت که فرد شرکتکننده در مسابقه اقدام به خريد برگهاي که در تاريخ معيّن و به قيمت معيّني قرعهکشي خواهد شد ميکند و در پايان مدّت مذکور و شرکت کردن تعدادي از مردم، قرعهکشي صورت ميگيرد و کسي که قرعه به نام او در آمده، برنده ميشود و ماشين گران قيمت را تحويل ميگيرد، آيا اين روش براي فروش ماشين از طريق قرعهکشي شرعا جايز است؟
فروش ماشين به شخصي که در قرعهکشي شرکت کرده و قرعه به نام او افتاده، در صورتي که خريد و فروش بعد از قرعه کشي انجام پذيرد، اشکال ندارد، ولي تصرّف فروشنده در اموال افراد ديگري که مال خود را براي شرکت در قرعهکشي به او پرداخت کردهاند، أکل مال به باطل است و واجب است آن اموال را به آنان برگرداند.
س 1240: آيا فروش اوراق جمعآوري کمکهاي خيرخواهانه عموم مردم به اين صورت که بعدا قرعهکشي شده و قسمتي از مال جمعآوري شده به عنوان هديه به برندگان داده شود و بقيه آن صرف کارهاي عام المنفعه شود، جايز است؟
نامگذاري اين عمل تحت عنوان �بيع� صحيح نيست، بله انتشار اين اوراق و جمعآوري کمکها براي امور خيريّه اشکال ندارد و تشويق مردم به کمککردن با وعده اعطاي جايزه به کسي که قرعه به نام او در آيد، جايز است. مشروط بر اين که مردم اين اوراق را به قصد شرکت در امور خير، تهيّه نمايند.
س 1241: آيا خريد اوراق قرعهکشي بخت آزمايي(لوتو)، با توجه به اينکه تحت مالکيت شرکت خاصي است و 20% سود آن به مؤسسههاي خيريّه زنان پرداخت ميشود، جايز است ياخير؟
برگههاي بخت آزمايي، ماليّت ندارند واين اوراق در حکم آلت قمار هستند بنابراين خريد و فروش آنها جايز نيست و مبلغي را هم که برندگان قرعهکشي اين برگهها دريافت ميکنند، حلال نيست.
رشوه
س 1242: بعضي از مشتريان بانک براي انجام سريع کارهايشان و دريافت خدمات بهتر، اموالي را به کارمندان بانک ميبخشند، با توجه به اين که اگر کارمندان بانک آن کارها را براي آنان انجام ندهند، چيزي به آنان نميدهند، آيا دراين حالت، گرفتن آن مال جايز است؟
جايز نيست کارمندان در برابر انجام کار مشتريان که براي آن استخدام شدهاند و در برابر آن هر ماه حقوق دريافت ميکنند، از مشتريان چيزي بگيرند و همچنين مشتريان بانک نبايد کارمندان را در برابر انجام کارهايشان با پول نقد يا غير آن تطميع کنند زيرا اين کار مستلزم فساد است.
س 1243: بعضي از مشتريان بانک براساس عادات رايج به کارمندان عيدي ميدهند و اعتقاد دارند که اگر اين هديه را ندهند کارهايشان به شکل مطلوب انجام نميشود، حکم اين کار چيست؟
اگر اين هدايا منجر به تبعيض در انجام خدمات بانکي به مشتريان شود و در نهايت باعث فساد و از بين رفتن حقوق ديگران گردد، مشتريان نبايد آن هدايا را به کارمندان بدهند و کارمندان هم حق گرفتن آنها را ندارند.
س 1244: چنانچه فردي از باب تشکر و قدرداني از کارمند، هديهاي به او اهداء کند، حکمش چيست؟ هر چند آن کارمند بدون هيچ گونه چشم داشتي، کاري را انجام داده باشد؟
هديه در محيط کار و از جانب ارباب رجوع، يکي از خطرناکترين چيزها است و هر چه بيشتر از آن اجتناب کنيد، به صرفه دنيا و آخرت شما، خواهد بود. فقط در يک صورت، دريافت آن جايز است و آن، اين است که هديه دهنده، با اصرار زياد و با امتناع مأمور از قبول، بالاخره به نحوي آن را اهداء کند. آنهم بعد از انجام کار و بدون مذاکره و حتّي توقّع قبلي.
س 1245: هدايا اعم از نقدي، خوراکي و غيره که توسط ارباب رجوع با رضايت و طيب خاطر به کارمندان دولت داده ميشوند، چه حکمي دارند؟ و اموالي که به صورت رشوه به کارمندان داده ميشوند اعم از اينکه بر اثر توقع انجام کاري براي پرداخت کننده باشد يا خير، چه حکمي دارند؟ و اگر کارمند بر اثر طمع به دريافت رشوه، مرتکب عمل خلاف قانون شود، چه حکمي دارد؟
بر کارمندان محترم واجب است که رابطه آنان با همه مراجعهکنندگان براساس قوانين و مقرّرات و ضوابط خاص اداره باشد و قبول هر گونه هديهاي از مراجعهکنندگان به هر عنواني که باشد براي آنان جايز نيست زيرا باعث فساد و سوءظن به آنان و تشويق و تحريک افراد طمعکار به عمل نکردن به قانون و تضييع حقوق ديگران ميشود. اما رشوه، مسلم است که براي گيرنده و دهنده آن، حرام است و واجب است کسي که آن را دريافت کرده به صاحبش برگرداند و حق تصرّف در آن را ندارد.
س 1246: گاهي مشاهده ميشود که بعضي از اشخاص از مراجعهکنندگان در برابر انجام کارشان تقاضاي رشوه ميکنند، آيا پرداخت رشوه به آنان جايز است؟
هيچيک از مراجعهکنندگان به ادارات حق ندارند براي انجام کار خود پول يا خدمتي را بطور غيرقانوني به کارمند اداري که مکلّف به خدمت به مراجعين است، ارائه دهند، همچنين کارمندان ادارات هم که از نظر قانوني موظف به انجام کار مردم هستند، حق ندارند هيچگونه مبلغي را بطور غيرقانوني در برابر انجام کار مراجعهکنندگان درخواست و يا دريافت کنند و جايز نيست در اين مال تصرّف نمايند، بلکه بايد آن را به صاحبانش باز گردانند.
س 1247: پرداخت رشوه براي گرفتن حق با توجه به اينکه گاهي براي ديگران مشکل ايجاد ميکند مثلا باعث مقدم شمردن صاحب حق نسبت به افراد ديگر ميشود، چه حکمي دارد؟
پرداخت رشوه و گرفتن آن جايز نيست هر چند باعث ايجاد مشکل و زحمت براي ديگران نشود، چه رسد به موردي که بدون استحقاق، باعث ايجاد مزاحمت براي ديگران شود.
س 1248: اگر شخصي براي انجام کار قانوني خود مجبور به پرداخت مبلغي به کارمندان يکي از ادارات شود تا کار قانوني و شرعي او را به راحتي انجام دهند زيرا اعتقاد دارد که اگر اين مبلغ را نپردازد، کارمندان آن اداره کار او را انجام نخواهند داد، آيا عنوان رشوه بر اين مبلغ صدق ميکند؟ و آيا اين عمل حرام است يا اينکه اضطراري که باعث پرداخت آن براي انجام کار اداري او شده، عنوان رشوه را از آن بر ميدارد و در نتيجه حرام نخواهد بود؟
پرداخت پول يا اموال ديگر از طرف فرد مراجعهکننده به کارمندان ادارات که مکلّف به ارائه خدمات اداري به مردم هستند، و حتما منجر به فساد ادارات خواهد شد، عملي است که از نظر شرعي حرام محسوب ميشود و توهّم اضطرار، مجوّزِ او در انجام اين کار نيست.
س 1249: قاچاقچيان به بعضي از کارمندان مبالغي پول در برابر چشمپوشي آنان از مخالفت و نقض قانون پرداخت ميکنند و در صورتي که کارمند درخواست آنان را قبول نکند تهديد به قتل ميشود. در اين صورت کارمند چه وظيفهاي دارد؟
دريافت هرگونه مبلغي در برابر تغافل و چشمپوشي از اَعمال خلاف قانون قاچاقچيان جايز نيست.
س 1250: مدير بخش ماليات از مأمور محاسبه کننده درخواست نموده است که از ميزان ماليات يکي از شرکتها مقداري کم نمايد، باتوجه به اينکه اگر از اين کار امتناع بورزد، مشکلات و گرفتاريهاي سختي براي او پيش خواهد آمد، آيا اطاعت از دستور مدير توسط مأمور مذکور در چنين مواردي واجب است؟ و آيا ميتواند در برابر اجراي اين دستور پولي را دريافت کند؟
در اين گونه امور بايد مطابق ضوابط و مقرّرات قانوني عمل شود و تخلّف از آن جايز نيست. اعم از اينکه رايگان باشد يا درمقابل گرفتن وجه.
مأمور خريد و فروش
س 1251: اموالي که بعضي از فروشندگان به مأموران خريد ادارات يا شرکتها بدون آنکه آنها را به قيمت تثبيت شده اضافه کنند، به خاطر برقرار کردن ارتباط ميپردازند، نسبت به فروشنده و نسبت به مأمور خريد چه حکمي دارند؟
پرداخت اين اموال توسط فروشنده به مأمور خريد جايز نيست و براي مأمور هم دريافت آنها جايز نيست و آنچه را که دريافت ميکند بايد به اداره يا شرکتي که مأمور خريدِ آن است، تسليم کند.
س 1252: آيا کارمند يا کارگر شرکت دولتي يا خصوصي که وظيفهاش وکالت در تأمين نيازهاي اداره يا شرکت از مکانهاي فروش است، ميتواند بر کسي که کالاهاي موردنياز را ميفروشد، شرط کند که درصدي از سود حاصل از خريد، از آن او باشد؟ آيا دريافت اين سود براي او جايز است؟ در صورتي که مسئول مافوق چنين شرطي را اجازه دهد چه حکمي دارد؟
اين شرط از طرف کارمند صحيح نبوده و او نميتواند سودي را که به نفع خود شرط کرده، دريافت کند و مسئول بالاتر هم حق اجازه چنين شرطي را نداشته و اجازه او در اين باره اثري ندارد.
س 1253: اگر کسي که از طرف اداره يا شرکت، وکيل در خريد مايحتاج است، کالايي را که در بازار قيمت معيّني دارد، به طمع دريافت کمک مالي از فروشنده به قيمت بالاتري بخرد، آيا اين خريد صحيح است؟ و آيا جايز است که از فروشنده به علت اين کار، کمک دريافت کند؟
اگر کالا را به قيمتي بيشتر از قيمت عادلانه بازار بخرد و يا خريداري و تهيه آن از بازار به قيمت کمتر براي او امکان داشته باشد، اصل عقدي که به قيمت بالاتر منعقد کرده، فضولي است و متوقّف بر اجازه مسئول قانوني مربوطه است و به هر حال حق ندارد از فروشنده به خاطر خريد از او، چيزي براي خودش بگيرد.
س 1254: اگر فرد شاغل در ادارهاي (اعّم از خصوصي و يا دولتي) که وظيفه او تهيّه جنس ميباشد، عليرغم وجود مراکز مختلف، به آشنا مراجعه و شرط کند که اگر کالا را از تو خريداري کنم، درصدي از سود حاصله را شريک خواهم بود.
- اين شرط، شرعا چه حکمي دارد؟
- در صورت وجود مجوّز رئيس يا مسئول بالاي تشکيلات در اين خصوص حکم شرعي آن چيست؟
- اگر قيمتي بيش از آنچه جنس مذکور در عرف بازار دارد، توسط طرف قرارداد به اداره پيشنهاد و قرارداد منعقد گردد، چه حکمي دارد؟
- پرداخت سهمي که بعضي از فروشندگان به مأمور خريد ادارات عليرغم قيمت مندرج در فاکتور ميدهند، چه حکمي براي فروشنده و چه حکمي براي مأمور خري
نظرات شما عزیزان:
+ نوشته شده در چهار شنبه 24 خرداد 1391برچسب:
رساله,
ساعت 17:27
توسط
محمد قيصري
|